ـــــ
شيشه ديگر گذرگاهِ نور نيست با اين ها
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
کیوان طهماسبیان تنها آدم زنده‌ی آشنابرمن است که ــ‌بی
تعارف و اغراق، و گذشته از دوستیِ بزرگوارانه‌اش‌ــ هرچه از او خوانده‌ام ــ‌اعمِ از شعر، «شرحه متن»، ترجمه‌ی شعر،
یادداشت، ترجمه‌ی فلسفی، قطعات، مقاله‌ی آکادمیک و «چیز»هایی که ملتهب و شناور است
بین این فرم و طبقه‌بندی‌هاــ بی برو برگرد یکّه و ویژسته و تازه بوده است؛ با
فارسی‌هایی متنوع و به‌چشم‌آسان اما به‌عمل‌هولناک. فقط و فقط، کاش وسواسِ در
انتشار شعرها و ترجمه‌ها و «شرحه متن»ها را کنار بگذارد و تجربه‌های نابش در قالب‌گریزی
و لحن‌آزمایی و شعر منثور را پیشِ چشمِ مخاطبِ وسیع‌تری بگذارد.
تنها شعرهای منتشرشده‌ی کیوان طهماسبیان به فارسی در «جنگ
پردیس» شماره‌ی دو و سه بوده است: سه شعر از دوره‌ی «جنین»ها ــ جنینِ حلاج، جنینِ
عیسی و جنینِ متن. حالا می‌توان «جنین»های دیگری را از «دوره‌ی جنین‌ها» (یا
«دوره‌ی جنینی») دوزبانه به فارسی و انگلیسی (برگردان مشترک آقای طهماسبیان و خانم
پروفسور ربکا گولد) خواند و چشم امید داشت به انتشار دوزبانه‌ی این شعرها در
آمریکا و انتشار شعرها به فارسی در ایران، شاید هردو در سال ۲۰۱۸.
(عنوان متن سطری‌ست از «جنین متن». همچنین بعضی نشر و بازنشرهای
انگلیسی یا دوزبانه‌ی شعرها که به هردلیلی مطابق نظر آقای طهماسبیان نبوده اینجا
نیامده است. همچنین فارسیِ شعر «جنین خواب» در چاپ دوزبانه جاافتادگی دارد و نسخه‌ی
تمام و تامِ آن در زیر می‌آید.)
«جنین خواب» در چاتاهوچی‌ریویو،
شماره‌ی بهار ۲۰۱۷، ص ۷۳-۷۴
The Fetus of the Dream, Kayvan Tahmasebian, translated
from the Persian by Rebecca Gould and Kayvan Tahmasebian; The Chattahoochee
Review, Volume 37.1, Spring 2017
«جنین خواب» و «جنین مسجد شاه» در هاوایی ریویو، شماره‌ی ۸۶، بهار۲۰۱۷،
ص ۶۶-۷۵
The Fetus of the Dream and Shah’s masque , Kayvan
Tahmasebian, translated from the Persian by Rebecca Gould and Kayvan
Tahmasebian; The Hawaii Review, Volume 86, Spring 2017
_______________________________________________
جنینِ خواب
ــــــــــــــــــ
خوابْ جنینْ می‌دید
و در جنینْ خوابْ همچون
سکونِ مشدّدِ رویایی بود همچون
پیچکی دورِ هیچ :
- خوابْ دی‌شب دیدم
خوابِ یک پیچکِ خیس تر
مثلِ آب
و بسیار رویان
که بوی شراب کهنه می‌داد
در دنج‌ترین گنجِ زیرِ زمین
آنجا که عنکبوت در هوا نقشِ نبوغِ خویش را رقصیده بود .
نمی‌دانم
سرم به سنگ خورده یا مستم
که در سرم یکی مدام صدا می‌زند :
« وای !
نه ! پسرم ،
ما به باغ نرسیدیم
ما به گه فرو رفتیم … »
اینكه می‌بینید این‌گونه حرف می‌زند
مجروحِ روحِ من است
روح یكدستِ بی‌خدشه‌ام نمی‌دانید چه‌ها می‌گفت.
و حالا که این را نوشتم
غروب بود و
خطوط در خاکستری تار می‌شدند
و بر پهنه‌ی سفید کاغذ
و سایه‌ی پرنده‌ی دستم
شب می‌شد
و من خواب خواهم دید
خوابِ یک پیچکِ خیسِ در‌همه‌جایی .
ــــــاز «جنین‌ها»ی کیوان طهماسبیان.
_________________________________________________________
The Fetus of the Dream
Kayvan Tahmasebian
___________________
Dream fetuses.
And in the fetus dream,
like a growing amplified silence—
like ivy around nothing:
I dreamed last night.
I dreamed of wet ivy—
wet like water
and rapidly growing—
water that smells like old wine
in the deepest treasure beneath the earth,
where the spider danced the figure of its intelligence in
the air.
I don’t know if I’m drunk or crazy.
In my head, he calls perpetually:
“Oh no, son!
We haven’t reached the garden.
We sank in shit.”
My wounded soul talks like this.
You don’t know what my unwounded soul would say.
This soul rises on the farthest bank of the sky
in the early evening.
Now that I write this,
it is sunset.
On the white expanse of the page
the lines dissolve in grey.
On the flying shadow of my hand
the sun descends.
I will dream—
dream of wet ivy everywhere.
) From “Janin Cycle”, by Kayvan Tahmasebian, translated by Rebecca Gould &
Kayvan Tahmasebian)
و این یادداشت خانم ربکا گولد بر ترجمه‌ی شعرهای کیوان طهماسبیان:
Translator’s
Note: The Poems of Kayvan Tahmasebian
Born in
the year of Iran’s Islamic Revolution, Kayvan Tahmasebian has lived through the
eight-year Iran-Iraq war, reformist political unrests, and over two decades of
sanctions. The poems in the Janin cycle bear witness to each of these political
upheavals. Together, they have shaped the author’s aesthetic response to the
state of emergency that has become a norm for his generation within Iran,
across the Middle East, and around the world.
Initiated
in 2007 and now nearing completion, the Janin cycle consists of a series of
mostly prose poems centered on the concept of janin (the Persian word for
“fetus,” derived from the Arabic root that associates “concealment” and
“genie”). These fetuses are people (historical and imaginary), objects, places
and ideas. Moving between the “poetry of ideas” and the “idea of the poem,” the
poems call on the reader to grasp poetic experience by absorbing the original
idea in its most in-formed, fragmentary and unborn state. These poetic fetuses
resemble poetic fragments that have either been aborted by the flow of history,
or which are yet to be fully born. Like fetuses, the Janin poems abound in
potentialities. Formally, they resist the hardening of language that
accompanies birth. Seeking freedom from the restrictions of verse conventions,
the Janin poems also resist conventional versification even as they engage with
classical norm.
Poetic
experiments in prose are rare in Persian modernism, but not unprecedented in
Persian literature. In fact, prose poetry is a major part of the Persian
classical mystic literature, as witnessed by the provocative poetics of
Ruzbihan Baqli (12th century), Ahmad Ghazali (11th century), Attar of Nishapur
(12th century), Rumi (13th century), and Shams Tabrizi (13th century). The
prose poems of modernist French authors such as Francis Ponge and Edmond Jabès,
whom Tahmasebian translated into Persian, have also influenced his literary
experimentations. His translations of Ponge were published alongside three of
his Janin poems in the 2007 volume of Jong Pardis, an important yearly
anthology of Isfahani poetry that has helped to define Iranian literary modernism.
The Janin
poems turn the act of reading into a form of poetic creation that balances
thought and image. By proposing poetry as a commentary on creation, the
complete Janin cycle serves as a prolegomenon to the author’s second major poem
cycle, “Marginalia,” which consists of literary-critical fragments delivered in
poetic language. Whereas the Janin cycle bears witness to a cyclical statement
of emergency, “Marginalia” follows Walter Benjamin in seeking to restore poetry
to its ideational substance and critical prose to its figurative origins.
